Wat een bikkels zijn het!
December 2017. Als iedereen aan de speculaas of de glühwein zit of met een boek bij de open haard, zijn de beekruimers actief in de bronbossen van Middachten. Het is winterwerk/ ruige arbeid, maar met heel veel resultaat. Dit jaarlijks onderhoud aldaar kan alleen maar handmatig, omdat op die plekken geen machines kunnen komen. Vrijwilligers zorgen dat blad en blubber en gevallen takken verwijderd worden uit het water om een goede doorstroming en afvoer van de beek te bevorderen.
Het is al een oud beroep: dat van beekruimer. De beekruimers werden toentertijd ingehuurd door een eigenaar of pachter, die verantwoordelijk was voor het onderhoud op andere momenten van het jaar. Het was een goed betaald beroep. Meestal in het voor- en/of najaar, maar soms ook door het jaar heen, was hij actief in de beek om opstoppingen te voorkomen en blad en ander afval te verwijderen.
Tegenwoordig werken we met vrijwilligers die de bijzondere natuur- en cultuurhistorische waarden een warm hart toedragen. Net als in de eeuwen ervoor door de beek wadend wordt nu met grepen en schoppen blad, modder en ander afval weggegraven. Meestal wordt vanaf de kant gewerkt met werktuigen die door hun naam en uiterlijk middeleeuwse associaties oproepen: de krag of de hekkel (een greep, loodrecht aan een lange steel) of de baggerbeugel. Bij de beken kan het slik en het andere afval op de oevers worden gedeponeerd. Bij de sprengen moet het echter uit de sprenggeul worden gehaald; het slik wordt naar het omliggende maaiveld of naar elders afgevoerd, dit om te voorkomen dat belemmering van de kwel ontstaat (het water dat spontaan opborrelt uit de grond) of dat de omgeving te voedselrijk wordt. Overhangende takken worden afgehouwen en gras wordt langs de oevers weggemaaid.
In de afgelopen drie jaar zijn goede resultaten geboekt met het inlopen van achterstallig onderhoud. De beheerders van de bronbossen van Middachten, Henri Kleijer, is dan ook heel blij met alle inspanningen van de vrijwilligers. Dichtgegroeide sloten zijn opengemaakt en uitgediept; het water stroomt weer. Het wordt meer en meer een kwestie van jaarlijks bijhouden en dat maakt het werk steeds lichter.
De vrijwilligerspoule is dit jaar ook betrokken geweest bij het grote Havikerwaardproject. Dit project beoogt het behoud van de landschappelijke- en natuurlijke waarden in de bronbossen op Middachten. Onder leiding van Karel Hanhart van Bureau Eelerwoude en Matthijs de Vos van het Waterschap Rijn & IJssel hebben de vrijwilligers, als bevers, dammetjes in de beek gelegd om het kalkrijke water op te stuwen en het waterpeil in de bronbossen te verhogen. Hierdoor blijft het langer aanwezig in de bronbossen en worden ze natter wat een gunstig effect heeft op de flora en fauna.
Beeldmateriaal van deze werkzaamheden kunt u hier bekijken!
We hebben de beschikking over een vaste groep vrijwilligers die ieder jaar zeer betrokken en enthousiast aan het werk gaat. Mocht u belangstelling hebben voor deze bijzondere werkzaamheden of wilt u de vrijwilligerspoule gaan coördineren dan kunt u contact opnemen met de contactpersoon van de Stichting tot Behoud van de Veluwse Beken en Sprengen (kortweg de Veluwse Bekenstichting) :
Marianne Poorthuis
Contactpersoon Bekenstichting in de gemeenten Rheden en Rozendaal
T: 026 495 3844
E: m.poorthuis@hetnet.nl.
