De Vaassense beken staan centraal in de nieuwe Wijerd

In Vaassen is in de zestiende en zeventiende eeuw een complex bekensysteem gegraven ten behoeve van de bouw van watermolens voor de papiernijverheid. Op een kaart van 1726 staan alle sprengenbeken al fraai ingetekend. Dit door mensenhand gemaakte systeem is heden ten dage van groot ecologisch en cultuurhistorisch belang. Dit stelsel van sprengenbeken is nog vrijwel compleet aanwezig en in het omringende landschap is nog goed te zien, hoe de situatie is geweest ten tijde van de aanleg van de sprengen. Landschapsdeskundigen noemen het tegenwoordig een watermolenlandschap. De beken zijn ook nog praktisch van belang. Ze voeden de visvijvers en waterpartijen rondom kasteel de Cannenburch.

Dirk van Alphen is contactpersoon voor de Bekenstichting van deze sprengenbeken. Hij vertelt waarom hij de Vaassense beken zo is gaan waarderen, dat hij heel veel van zijn vrije tijd besteedt om ze te beschermen tegen allerlei bedreigingen.
Henri Slijkhuis bespreekt de Citadelmolen. Het is één van de papiermolens aan het Vaassense bekenstelsel en de minst bekendste, omdat de molen in 1918 al is afgebroken. De molenplaats ligt slechts een paar honderd meter ten oosten van de bekendere Brinkermolens of zoals die later de papierfabriek “Jan van Delden” gaat heten. Deze laatste molenplaats is nog bereikbaar, omdat de villa van Jan van Delden met daarachter de in de jaren negentig gebouwde villa’s toegankelijk is. Anders is dat met de voormalige molenplaats van de Citadelmolen. Dat is al jaren particulier terrein en niet openbaar toegankelijk. Veel Vaassenaren zullen deze molen niet kennen.

De bodem van de sprengenbeken in Vaassen maar ook elders vertonen een scala van kleuren. Jan Aalbers en fotograaf Wouter van de Weerd vertellen hoe dit komt en laten het met voorbeelden zien. Het levert prachtige afbeeldingen op.

In de Wijerd staan ook artikelen over de Hoge Vijver van kasteel Rosendael in Velp, een foto-impressie van een les van leerlingen van de Dorpsschool over de Rosendaalse Beek, het Renkumse beekdal en een biografie van de Apeldoornse historicus Hardonk, die veel onderzoek naar watermolens in die gemeente heeft uitgevoerd.

Het is een gevarieerd nummer geworden, die u kunt bestellen bij het secretariaat via info@bekenstichting.nl.