‘Gebiedsgerichte aanpak’ sleutel om watermassa’s te beheersen

Hoofdredacteur De Wijerd vraagt overheden de archieven in te duiken​

VORCHTEN – Als het aan hoofdredacteur Henri Slijkhuis van De Wijerd ligt, duiken overheden als Rijk, provincie en waterschappen als de wiedeweerga hun archieven in om het geheugen met betrekking tot gebiedsgericht werken weer op te frissen. In het nieuwe septembernummer van het kwartaalblad van de Bekenstichting legt Slijkhuis uit dat dat dringend noodzakelijk is om gevolgen van klimaatveranderingen het hoofd te kunnen bieden.

De beelden van Zuid-Limburg staan hem nog helder op het netvlies: ,,Wat een kracht heeft een watermassa. Ik woon in Epe, waar natuurlijke- en sprengenbeken te vinden zijn en het hoogteverschil tussen het dorp en de hogere delen al snel tien meter is. Wat zou er gebeuren als er 
zoveel water rondom Epe naar beneden komt. Zal iemand daar over nagedacht hebben? Hij pleit voor brede zones langs beken om water op te vangen, maar beseft dat het hier en daar al te laat is: ,,Bebouwing loopt vaak tot in een beekdal door. In Epe is zelfs een complete woonwijk in een beekdal gebouwd. Hoe kun je dat anno 2021 nog doen? Al vele jaren is bekend, dat er in korte tijd grote neerslaghoeveelheden kunnen vallen en dat opvangcapaciteit van al dat water belangrijk is.’’

Slijkhuis pleit voor een gebiedsgerichte aanpak om meer ruimte te gaan creëren in beekdalen om in tijden van veel water dit te kunnen opvangen, zodat er in tijden van waterschaarste minder
droogval zal ontstaan. ,,In de jaren tachtig en negentig heeft het waterschap Veluwe een begin gemaakt met de aankoop van stroken grond langs beken voor de inrichting van inundatiegebieden. In Emst langs de Oranjeweg en de Bloemendaalseweg zijn een paar voorbeelden te vinden van deze projecten. Helaas is er in de 21ste eeuw de klad ingekomen.’’

Stille dood

,,De tijd lijkt op dit moment rijp voor grootschalige nieuwe projecten’’, vervolgt Slijkhuis. De provincie Gelderland en het Rijk zitten met grote problemen ten aanzien van de stikstofproblematiek en de achteruitgang van de biodiversiteit. Het waterschap Vallei en Veluwe is inmiddels doordrongen van het feit, dat het waterbeleid compleet omgedraaid moet worden: van water snel afvoeren naar 
water vasthouden. Enorme uitdagingen, Maar hoe pak je dat aan? In de jaren negentig van de vorige eeuw is de gebiedsgerichte aanpak in Nederland van de grond gekomen. Bij deze aanpak schuiven belangenorganisaties en overheden bij elkaar aan tafel om verschillende doelen te bereiken om die in samenhang uit te voeren. Er wordt hierbij gezocht naar oplossingen, die voor alle deelnemers acceptabel zijn. Deze aanpak is helaas in de jaren na 2010 een stille dood gestorven. Sinds die tijd is iedere organisatie weer op zichzelf aangewezen. Enorm veel kennis en ervaring zijn verloren gegaan. Ik beveel aan om de archiefkast eens in te duiken bij het Rijk, provincie en waterschap om deze gebiedsgerichte aanpak weer boven tafel te halen. Zeker nu we aan de vooravond staan om grote problemen in het buitengebied op te lossen. Dit instrument is zeer geschikt voor een goede samenwerking tussen allerhande organisaties, die werkzaam zijn in het buitengebied van de Veluwe.’’

Pareltjes

Het is overigens niet louter ‘zware kost’ waarmee de kolommen van het septembernummer van De Wijerd is gevuld. Er is een mooie reportage opgenomen over Fort Daatselaar, ten noordoosten van Renswoude. Een markant punt in de Grebbelinie en een insnijding van Utrecht in Gelders grondgebied. Met Wiebe Kiel, contactpersoon van de Lunterense beken, worden enkele pareltjes in dit prachtige gebied bezocht. Verder is er een verslag van het bezoek van basisschoolleerlingen van De Vossestaart uit Hall aan de Korenmolen in Eerbeek en een uitleg over het project debietmeting. Voor wie dat laatste niet direct hout snijdt: debiet is een natuurkundige grootheid  voor een doorstromend medium, uitgedrukt als de hoeveelheid van een vloeistof of gas per tijdseenheid.

Voor meer informatie of het bestellen van een exemplaar: www.bekenstichting.nl en via Z. Hottinga info@bekenstichting.nl